Surxondaryo viloyati

Uzbekiston lichess milliy ligasi telegram kanali

https://t.me/lichessuzbekistanligue

" Qadimgi sivilizatzatsiyalar beshigi "

Yoz fasli Surxondaryoda juda ham issiq kechadi, qish esa bunday kenglikda joylashgan shahar uchun yumshoq o‘tadi, ammo ayrim payt qisqa bo‘lsada qattiq sovuq tushib, qor yog‘ish ehtimoli bor.

O‘zbekistonning ko‘plab shaharlari kabi Surxondaryoda ham amaliy sanʼatning barcha turlari bo‘yicha har xil ustalarni topishingiz mumkin. Ko‘pincha sayyohlar sandiqchalar, rasmlar, haykalchalar, musiqa asboblari, sumkalar, sharflar va zargarlik buyumlarini sotib olishadi. Milliy kiyimlarni yaxshi ko‘radiganlar uchun bu yerda qishda issiq tutadigan qo‘lda tikilgan chiroyli choponlarni sotadigan hunarmandlarni topish mumkin. Zamonaviy qizlar uchun adras va xonatlasdan tayyorlangan zamonaviy liboslar ko‘zda tutilgan.

Palov barcha O‘zbekiston shaharlari uchun anʼanaviy taom hisoblanadi. Surxondaryo viloyati dunyoda eng katta palov tayyorlash bo‘yicha rekord o‘rnatganligini bilganmisiz? Denov viloyatidagi oshpazlar qariyb 9 tonna vaznga ega palov tayyorladilar. Ammo bu shahar faqatgina palov bilan mashhur emas. Termizda sizni anʼanaviy Surxondaryo taomlari bilan tanishtirishga tayyor bo‘lgan ko‘plab kafe va restoranlarni topishingiz mumkin. Ro‘yxatga sho‘rva, qozon kabob va mahalliy aholi qo‘y go‘sht deb ataydigan taomlar kiradi. Bu qo‘y go‘shtidan tayyorlangan taom bo‘lib, og‘izingizda erib ketadigan darajada uzoq vaqt davomida pishiriladi. Go‘sht suyakdan mutlaqo oson ajraladi, dumba esa shunchalik mazali va oddiy yog‘ga o‘xshamaydiki, hatto bunday taomlarni yoqtirmaydigan odam ham undan bosh torta olmaydi. O‘zbek oshxonasi haqida ko‘proq maʼlumotni ushbu havolada o‘qishingiz mumkin.

️ Al-Hakim at-Termiziy yodgorlik majmuasi Termizning eng asosiy diqqatga sazovor joylaridan biri deb aytish mumkin. U yerda siz go‘zal bog‘ni aylanib chiqishingiz va majmuaning meʼmoriy yodgorliklarini ziyorat qilishingiz mumkin.
Kushon podsholigi davrida qurilgan buddaviylik stupasi bugungi kungacha saqlanib qolgan. Hozirda bu muhim yodgorlik bo‘lib, uning atrofida doimo sayyohlar gavjum bo‘ladi, chunki u tarixni shu qadar yaqin ko‘rish va hatto tegib ko‘rish imkonini beradi.
“Qirq qiz” qalʼasi sayyohlar uchun eng sevimli joylardan biri, chunki bu yerda betakror fotosuratlarni olish mumkin.

Tarix
Surxondaryo viloyatining eng janubiy shahri va maʼmuriy markazi – Termiz shahri hisoblanadi. Bu shaharda va uning atrofida turli xil dinlar – otashparastlik, nestorianlik, buddaviylik va islom dinlari bilan bog‘liq juda ko‘p diqqatga sazovor joylar saqlangan.
Arxeologlarning maʼlumotiga ko‘ra shahar eramizdan oldin I ming yillikda qurilgan bo‘lib, bu dunyodagi eng qadimiy shaharlardan biri ekanligidan dalolat beradi.

«Termiz» nomi «Taramastaxa» so‘zidan olingan bo‘lib, “qarama-qarshi qirg‘oqda joylashgan” degan maʼnoni anglatgan, hozirgi nomi bilan esa bu shahar faqat 10 asrdan nomlana boshlandi. Shu davrga qadar u juda ko‘p nomlar bilan nomlanib keldi, masalan: Demitrias, Antioxiya, Tamo, Tami va boshqalar. Buddizm dini Termiz shahriga Yunon-Baqtriya podshohligi davrida paydo bo‘lgan deb taxmin qilinadi. Bundan arxeologlar tomonidan o‘sha davrga tegishli bo‘lgan ko‘p sonli qazilma topilmalari dalolat beradi.

Shaharda bugunga qadar buddaviylarga tegishli bo‘lgan binolar, shahar muzeyida esa, o‘sha davr diniga tegishli bo‘lgan juda ko‘p qazilmalar mavjud. Ming yillik tarixi davomida shahar juda ko‘p sulolalar – Axomaniylar, Aleksandr Makedonskiy, Kushon qirolligi kabi mashhur sulolalar hukmronligi ostida bo‘lgan. Amir Temur va uning avlodlari davrida esa Termiz Xitoy davlati bilan elchilik munosabatlarini o‘rnatish joyi vazifasini bajarib kelgan.